Finanse

Krótko

Obowiązkowe ubezpieczenia

Od tego roku wykupienie ubezpieczenia połowy upraw jest obowiązkowe. Pomimo tego, szacuje się, że zaledwie 10% rolników wykupiło polisy i ubezpieczyli przy tym 25% powierzchni upraw rolnych w kraju. Są to głównie duże gospodarstwa. W najbardziej zagrożonych suszą rejonach kraju ubezpieczenie od tego kataklizmu jest wciąż bardzo trudne. Zakłady ubezpieczeniowe narzekają na zbyt duże ryzyko i zbyt małe dopłaty ze strony państwa. W związku z czym podnoszą stawki polis ponad limit do poziomu którego dopłaca państwo. Zatem polisy owszem kupić można, ale są one bardzo drogie i państwo nie refunduje połowy jej wartości. Tak jest np. w przypadku gradobicia. Ale nie tylko. Konrad Rojewski z Polskiej Izby Ubezpieczeń mówi: największym problemem zwłaszcza dla sadowników jest ubezpieczenie od przymrozków wiosennych. To ryzyko jest bardzo niebezpieczne dla roślin sadowniczych, gdzie ubezpieczyciele wypłacają rok w rok kilkakrotnie większe odszkodowania niż zbierają składki. Podobnie jest z możliwością ubezpieczenia od klęski suszy. W sporej części kraju, a zwłaszcza w regionach, gdzie jej wystąpienie jest bardzo prawdopodobne zakłady ubezpieczeniowe nie sprzedają polis z dopłatą państwa. Nad zmianami przepisów, które zagwarantują firmom ubezpieczeniowym większe bezpieczeństwo finansowe prace są prowadzone od dawna. Ale jak na razie bez efektu. W tym roku na dopłaty do ubezpieczeń rolniczych rząd przeznaczył 300 milionów złotych. To dwukrotnie więcej niż rok temu.

Okrągły stół rolniczy - biopaliwa

Do udziału w trzeciej debacie Okrągły stół rolniczy – biopaliwa Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaprosił przedstawicieli resortów gospodarki, finansów, skarbu państwa, środowiska, Urzędu Regulacji Energetyki, Agencji Rynku Rolnego, branży paliwowej, wytwórców biokomponentów, organizacji zrzeszających rolników, producentów biokomponentów oraz biopaliw. W spotkaniu uczestniczyły 53 osoby reprezentujące organy i podmioty zaangażowane w budowę rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych. W trakcie spotkania dokonano oceny funkcjonowania krajowego rynku biokomponentów i biopaliw w ostatnich latach oraz dyskutowano nad wypracowaniem, akceptowanych przez wszystkie zainteresowane strony, sposobów realizacji decyzji Rady Ministrów przyjętej 26 stycznia br. wraz z dokumentem „Kompleksowa informacja na temat realizacji Wieloletniego programu promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008-2010”. Wprowadzeniem do dyskusji były propozycje zmian w Wieloletnim programie oraz przepisach prawa, przesłane przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz z zaproszeniem do udziału w debacie oraz inne informacje i materiały przekazane przez resort uczestnikom spotkania. Swoje propozycje przekazał również Minister Środowiska, Prezes Agencji Rynku Rolnego oraz Krajowa Izba Biopaliw i Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego.

W trakcie spotkania Podsekretarz Stanu Artur Ławniczak podkreślił, że dotychczasowy etap realizacji Wieloletniego programu nie przynosi oczekiwanych efektów społecznych i gospodarczych. Poinformował uczestników debaty, że intencją ministra i kierownictwa resortu jest wypracowanie najlepszych z możliwych propozycji zmian tego programu i przepisów prawa. W trakcie dyskusji omawiano propozycję utrzymania dotychczasowych mechanizmów wsparcia biokomponentów: corocznego określania na rok następny ogólnej kwoty wsparcia rynku biopaliw oraz kierunków jej rozdysponowania na ulgi w podatku akcyzowym, pomoc de minimis dla wytwórców i producentów, rozszerzenie ulg w podatku dochodowym od osób prawnych, rekompensatę utraty części wpływów z opłat za parkowanie, wsparcie zakupu pojazdów przystosowanych do spalania biopaliw oraz utworzenia i wdrażania systemu monitorowania, wytwarzania i wprowadzania na rynek biokomponentów i biopaliw.

Podsekretarz stanu Artur Ławniczak podkreślił, że zmiany te są niezbędne dla celów poprawy obecnej sytuacji producentów biokomponentów i biopaliw, jak również skutecznego wypełniania zobowiązań wobec Unii Europejskiej w zakresie kryteriów zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do biopaliw i biopłynów. Wiceminister wyraził zadowolenie z deklaracji ścisłej współpracy złożonej przez przedstawiciela Ministra Gospodarki – koordynującego to złożone zagadnienie. Prace nad propozycjami zmian w Wieloletnim programie powinny być skorelowane ze zmianami w przepisach prawa. Wyraził również przekonanie, że wypracowane propozycje zmian powinny być przedstawione Radzie Ministrów w ciągu najbliższych tygodni.

Plantatorzy ziemniaków i producenci skrobi ziemniaczanej

Na zaproszenie ministra Marka Sawickiego do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przybyli na spotkanie plantatorzy ziemniaków i producenci skrobi ziemniaczanej. W rozmowach uczestniczyli także przedstawiciele Stowarzyszenia Producentów Skrobi, Polskiej Grupy Producentów Skrobi, Zrzeszenia Producentów Ziemniaka, Zakładów Przetwórstwa i Przemysłu Ziemniaczanego, NSZZ RI „Solidarność” oraz ARR. Ministra reprezentował podsekretarz stanu Artur Ławniczak. Na spotkaniu podniesiono temat aktualnej sytuacji na rynku skrobi i ziemniaków skrobiowych. Przedstawiciel Agencji Rynku Rolnego przedstawił informację na temat realizacji instrumentów polityki rolnej w zakresie zrealizowanych dopłat dla plantatorów ziemniaków oraz producentów skrobi ziemniaczanej. Producenci skrobi mówili o niskiej opłacalności produkcji oraz o problemach związanych z brakiem możliwości kredytowania przez banki zakupu i przetwórstwa ziemniaków na skrobię, ze względu na wymóg wysokich gwarancji bankowych. Mówiono także, o sposobach wykorzystania środków z funduszy promocji.

Tym razem kar nie będzie

Przyznany Polsce unijny limit produkcji mleka wynosi 9 miliardów 633 miliony kilogramów. Z ostatnich danych wynika, że za 11 miesięcy roku kwotowego rolnicy wykorzystali już 8 miliardów 330 milionów. A to 88% limitu za sezon 2009/2010. Producenci mleka mogą odetchnąć z ulgą. Szanse na przekroczenie kwoty mlecznej zmalały prawie do zera. Ale unijny system limitowania produkcji wciąż obowiązuje i już trzeba myśleć o kolejnym roku. Trudno sobie wyobrazić co by się działo, gdyby narodowy limit produkcji został przekroczony. Zgodnie z unijnymi przepisami kara podstawowa wynosi 28 eurocentów za każdy wyprodukowany ponad kwotę kilogram mleka. Przy przekroczeniu w skali kraju limitu o 6% kara rośnie do 40 euro centów. Waldemar Broś z Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich: nawet sobie nie wyobrażam, żeby ktokolwiek w Polsce mógł taką karę zapłacić. Czyli mówiąc inaczej kara przekroczyłaby cenę mleka skupionego. Unijny system kwotowania produkcji ma funkcjonować tylko do 2014 roku. Potem zaczną obowiązywać prawa wolnego rynku.

Wielofunkcyjne zboże?

To co kiedyś wydawało się niemożliwe teraz jak najbardziej jest. Zboże zatem może być paszą, może być surowcem na mąkę ale może też występować jako opał. Bowiem weszły w życie przepisy, które umożliwiają spalanie ziarna w elektrociepłowniach. Tylko entuzjazmu rolników jakoś nie widać. Sami zainteresowaniu uważają,że dużo bardziej przydałyby się im opłacalne ceny skupów. A z tymi nie jest niestety najlepiej. A może być jeszcze gorzej jeżeli weźmie się pod uwagę spodziewane wysokie zbiory i już teraz ogromne, bo, aż 5 milionowe zapasy. Aby stworzyć dodatkowe możliwości zagospodarowania ziarna, zwłaszcza tego kiepskiego jakościowo, pojawił się pomysł, aby owies czy żyto spalać w elektrociepłowniach. Dla rolników byłby to dodatkowy rynek zbytu, dla zakładów energetycznych możliwość wykazanie się, że korzystają z odnawialnych źródeł energii. Teoretycznie teraz zainteresowanie elektrociepłowni ziarnem na cele energetyczne powinno być większe. Minister rolnictwa wpisał bowiem zboża na listę surowców zaliczanych do biomasy. Elektrownie spalające je mogą teraz ubiegać się specjalne certyfikaty. A na ich podstawie o dopłaty. Ale rolnicy wątpią czy ten nowy rynek zbytu cokolwiek zmieni w sytuacji producentów zbóż. Ministerstwo gospodarki optymistycznie szacuje, że na cele energetyczne zużyjemy od 5 do 10% zbóż.

Został już tylko miesiąc

Do 14 kwietnia rolnicy w biurach powiatowych ARiMR złożyli blisko 225 tys. wniosków o przyznanie płatności obszarowych za 2010 r. Podstawowy termin składania wniosków o przyznanie płatności obszarowych (płatności bezpośrednie, płatności ONW, płatności rolno środowiskowe) za 2010 r. upływa 17 maja. Dopuszczalne jest złożenie wniosku w terminie 25 dni kalendarzowych po tym terminie, czyli do 11 czerwca 2010 r. W takim przypadku jednak należna rolnikowi płatność będzie pomniejszana o 1% za każdy dzień roboczy opóźnienia. Wnioski można składać osobiście lub przesłać pocztą do biura powiatowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę rolnika. Ocenia się, że o płatności obszarowe ubiegać się będzie w tym roku ok. 1,4 mln rolników. Najwięcej rolników złożyło wnioski o dopłaty obszarowe w województwach: mazowieckim - ponad 31,5 tys., lubelskim - blisko 27, tys. i małopolskim - ponad 25 tys. ARiMR przyjmuje wnioski o płatności obszarowe od 15 marca. Agencja jest przygotowana do tej akcji bardzo dobrze. Przy przyjmowaniu i wprowadzaniu wniosków do \"systemu\" informatycznego pracuje w drugiej połowie kwietnia w ARiMR blisko 2 tys. pracowników, czyli o 400 więcej niż w marcu. Jednak jeśli zbyt wielu rolników odłoży złożenie wniosku na ostatnia chwilę, to uniknąć kolejek będzie bardzo trudno. Aby ułatwić rolnikom składanie wniosków o przyznanie dopłat bezpośrednich za 2010r. Prezes ARiMR – Tomasz Kołodziej podjął szereg działań. W tym celu, poza siedzibami biur powiatowych, uruchomione zostały dodatkowe punkty przyjmowania takich wniosków. Ich wykaz, adresy i godziny pracy, znajduje się na stronie internetowej ARiMR oraz w biurach powiatowych i oddziałach regionalnych. Warto też przypomnieć, że jak co roku Agencja przygotowała i wysłała pocztą do wszystkich rolników, którzy ubiegali się o płatności bezpośrednie w 2009 r. tzw. wnioski \"spersonalizowane\". Formularze te są w dużej części wypełnione na podstawie danych znajdujących się we wnioskach złożonych w ubiegłym roku. Osoby, które nie składały wniosków w zeszłym roku bo np. przejęły lub kupiły niedawno gospodarstwo, powinny zwrócić się o formularz wniosku do biura powiatowego lub pobrać formularz wniosku ze strony internetowej Agencji. Zasady przyznawania płatności, formularze wniosków oraz załączników do wniosku są dostępne na stronie internetowej ARiMR oraz w biurach powiatowych i oddziałach regionalnych ARiMR. Wniosek można wypełnić także w formie elektronicznej, który jest również dostępny na stronie internetowej ARiMR. Tak wypełniony wniosek należy wydrukować, podpisać i wysłać do biura powiatowego ARiMR.

Pozarolnicza działalność gospodarcza

Agencja Restrukturyzacji przygotowuje się do uruchomienia trzeciej edycji wsparcia pozarolniczej działalności gospodarczej. Dla wielu rolników szansą na zwiększenie ich dochodów oraz stworzenie nowych miejsc pracy jest rozpoczęcie działalności gospodarczej. Rolnicy, którzy zamierzają ubiegać się o dotacje na prowadzenie działalności gospodarczej mogą już przygotowywać dokumenty. Zofia Szalczyk, wiceprezes ARiMR: warto przed czasem kiedy ogłosimy nabór już się interesować, jakie dokumenty przygotować, jaki rodzaj przedsięwzięć zaplanować, aby w momencie ogłoszenia naboru było się gotowym do złożenia wniosku. Artur Ławniczak, wiceminister rolnictwa: zaraz po zakończeniu naboru wniosków o płatności obszarowe będzie możliwość składania wniosków na różnicowanie. Do rozdysponowania na ten cel do końca 2013 roku jest prawie półtora miliarda złotych. O dotacje mogą ubiegać się rolnicy lub ich domownicy ubezpieczeni w KRUS-ie. Zofia Szalczyk, wiceprezes ARiMR: pula pomocy finansowej jest to 100 tysięcy złotych na jednego beneficjenta nie więcej jednak niż 50% kosztów przedsięwzięcia. Rodzaje działalności gospodarczych mogą być bardzo różne. Od usług przez rzemiosło i rękodzielnictwo, aż do przetwórstwa produktów rolnych.