Polecamy:

Hodowla

Korzyści płynące ze stosowania systemu żywienia PMR

W wielu gospodarstwach średnia wydajność mleczna krów kształtuje się na poziomie 1-3 tys. litrów mleka rocznie. Są też stada przekraczające wyniki 11 tys. l mleka od krowy. Jedną z przyczyn tak wielkiej dysproporcji jest niewłaściwe żywienie.

Potencjał genetyczny krów w większości stad w Polsce – jak oceniają eksperci od żywienia zwierząt - nie jest w pełni wykorzystywany. Paradoksalnie nieprawidłowo żywione krowy o wyższej wartości genetycznej najczęściej dają mniej mleka niż żywione w ten sam sposób krowy słabsze genetycznie. Takie „marnowanie” potencjału genetycznego to strata finansowa. Blisko połowa kosztów utrzymania krów ponoszonych jest niezależnie od ich wydajności, a więc im mniejsza produkcyjność krów tym większe obciążenie każdego kilograma mleka kosztami tych pasz niezbędnych do przeżycia krowy. Dodatkowo błędy popełnione w żywieniu są pośrednią przyczyną znacznej części problemów zdrowotnych (choroby metaboliczne, choroby racic, mastitis, zaburzenia w rozrodzie).

Sam TMR to za mało…
Coraz częściej rolnicy świadomi konieczności podawania krowom pasz w postaci dawki całkowicie wymieszanej tzw. TMR decydują się na zakup wozu paszowego. W praktyce okazuje się jednak, że wzrost średniej wydajności mlecznej po zakupie wozu jest mniejszy od spodziewanego, a dodatkowo pojawiają się różnego rodzaju schorzenia metaboliczne. Dlaczego tak się dzieje? Przed zakupem wozu, krowy wprawdzie otrzymywały pasze osobno, przez co duża część składników zawartych w dawce była tracona, ale były żywione inaczej w okresie zasuszenia, inaczej na początku, w szczycie czy pod koniec laktacji.

Po zakupie wozu wszystkie krowy dostają to samo, podczas gdy ich potrzeby pokarmowe różnią się. W efekcie jedne z nich zatuczają się, a inne chudną. Powoduje to nie wykorzystanie potencjału genetycznego krów i mniejszą opłacalność produkcji mleka oraz:

liczne problemy metaboliczne zwłaszcza w okresie okołowycieleniowym,
zbyt małe pobranie paszy po wycieleniu i znaczny spadek wagi ciała,
pogorszone wskaźniki rozrodu w stadzie,
gorszą kondycję cieląt urodzonych przez krowy przetłuszczone – niższa waga, częstsze biegunki i zapalenia płuc.

Aby uniknąć tych problemów należałoby przygotowywać 5-6 różnych TMR-ów dla krów o różnej wydajności i w różnych fazach laktacji. Ze względów organizacyjnych nie zawsze jest to możliwe.

PMR łączy TMR i indywidualne żywienie
Najlepszym wyjściem jest zastosowanie systemu PMR (dawka częściowo wymieszana). W systemie tym wszystkie krowy (z wyjątkiem krów zasuszonych) dostają jeden TMR zbilansowany na poziomie średniej wydajności, a krowy dające więcej mleka dodatkowo dokarmiane są paszą treściwą. Aby uniknąć problemów związanych z nagłymi wahaniami pH płynu żwacza po podaniu dużej ilości paszy treściwej jednorazowo należy paszę tę podawać w małych porcjach kilkakrotnie w ciągu dnia. Ręczne zadawanie jest kłopotliwe, dlatego też najlepszym rozwiązaniem wydaje się zastosowanie wózków paszowych w oborach uwięziowych oraz stacji żywienia krów w oborach wolnostanowiskowych. Urządzenia tego typu stosowane są już w wielu oborach naszego kraju np. w HR „Piast” Łagiewniki w woj. kujawsko-pomorskim. Dzięki zastosowaniu systemu PMR średnia wydajność stada wzrasta przeciętne o 1,5 kg mleka/krowę/dzień, a po skorygowaniu na zawartość tłuszczu nawet o 3 kg mleka/ krowę/dzień. Nietrudno obliczyć zyski w gospodarstwie płynące z zastosowania tego systemu, związane jedynie ze zwiększoną wydajnością krów. Przyjmując 300 dniowy okres laktacji to 1,5 kg mleka/dzień od krowy więcej daje nam 450 kg mleka więcej. Przy cenie mleka ok. 1 zł/kg jest to zysk ok. 450 zł od krowy więcej. Po przemnożeniu tej wartości przez wielkość stada łatwo określić zysk od konkretnego stada np. dla 50 krów będzie to 22.500 zł rocznie.

na podstawie materiałów Ameli Pasternak z firmy DeLaval

opracowała Barbara Klem