Hodowla
Dlaczego ocena wartości użytkowej jest potrzebna?
Oddział Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka w Białymstoku prowadzi ocenę wartości użytkowej bydła w blisko 2 tys. najlepszych gospodarstw i ocenia na dzień dzisiejszy ponad 61 tys. krów. Realizacja zadań związanych z oceną wartości użytkowej bydła polega, na przeprowadzeniu próbnych udojów poprzez pracowników terenowych, zootechników oceny, czyli zmierzeniu ilości udojonego mleka i pobraniu prób od każdej krowy.Próby wraz z informacjami o każdej krowie spływają do siedziby oddziału gdzie w Laboratorium Oceny Mleka poddawane są analizie na zawartość tłuszczu, białka, laktozy, mocznika oraz komórek somatycznych. Rejestrowany jest pełny rodowód zwierzęcia oraz wszystkie informacje dotyczące użytkowości krowy oraz szacowana jest wartość hodowlana, czyli ta część wartości genetycznej, która może być przekazana na następne pokolenia. Określane są również tzw. cechy funkcjonalne zwierzęcia tj. temperament i szybkość oddawania mleka. Informacje te przetwarzane są elektronicznie i w postaci raportów wynikowych drogą zwrotną trafiają do Hodowców. Na podstawie otrzymanych informacji Hodowca może dla każdej sztuki optymalnie określić żywienie oraz stan zdrowotny gruczołu mlekowego, co ułatwia mu właściwie zarządzać stadem.
Są trzy podstawowe metody prowadzenia oceny użytkowości różniące się m.in. częstotliwością próbnych udojów.
W ramach podstawowej opłaty za ocenę Hodowcy otrzymują dwa raporty wynikowe. Zawarte są w nich informacje o poszczególnych sztukach w stadzie dotyczące wydajności mleka, tłuszczu, białka zawartości procentowej tych składników, liczbie komórek somatycznych oraz zawartości mocznika w mleku.
Hodowca za niewielką odpłatnością może zlecić wykonywanie dodatkowych 8 raportów uzupełniających (0,80 zł za wygenerowanie raportu i 0,20 zł za każdą stronę wydruku) na podstawie, których uzyskuje informację na temat zawartości komórek somatycznych, wartości hodowlanej krów, młodego bydła i stanu cieląt, przewidywanych zdarzeniach w stadzie. Federacja prowadzi też dokumentację hodowlaną zwierząt będących pod kontrolą użytkowości bezpośrednio w gospodarstwie hodowcy w postaci karty jałówki - krowy, jak również system informatyczny, w którym zawarte są wszystkie informacje o danej krowie - oborze. Ta wiedza pomaga hodowcom w zarządzaniu stadem poprzez rozsądną selekcję osobników żeńskich, staranny dobór rozpłodników, racjonalne żywienie, co ma spowodować uzyskanie jak największej produkcji ze stada, zaplanowanie jej, a przez to uzyskanie jak najlepszego efektu ekonomicznego z prowadzonej produkcji.
Wyniki oceny PFHBiPM Oddziału w Białymstoku za rok 2006:
Populacja aktywna bydła mlecznego w województwie podlaskim na koniec 2006 roku wynosiła 58 458 sztuk, co stanowi wzrost pogłowia o 3,2 % w stosunku do roku 2005. W stadach ocenianych średnia wydajność od jednej krowy wynosiła 6654 kg mleka jest to wzrost o 165 kg do roku poprzedniego.
W minionym roku w woj. podlaskim najwyższą przeciętną wydajność w stadzie uzyskał Pan Ładyżyński Zbigniew z miejscowości Wizna: 11088kg mleka i 850 kg tłuszczu i białka.
Rekordzistką pod względem wydajności mleka jest krowa Sonia FR 5355694037, która w 305 dniowej laktacji uzyskała 15 188kg mleka o zawartości 2,88% tłuszczu i 3,07% białka, będąca własnością Pana Adama Pietruszyńskiego.