Porady

Agnieszka tu nie mieszka

Aby nasze dziecko mogło uczęszczać do odpowiadającego nam przedszkola samorządowego, czy też lepszego gimnazjum musi być zameldowane w odpowiednim rejonie. Choć to nie jest zgodne z prawem, meldujemy siebie i dzieci u babć, cioć, czy też znajomych.

Czym różni się miejsce zamieszkania od adresu zameldowania?

Każdy obywatel Polski jest obciążony obowiązkiem meldunkowym. Innymi słowy, musi w różnych sytuacjach wskazywać adres stałego lub czasowego miejsca pobytu. Czy adres podawany w dowodzie osobistym może być inny od adresu zamieszkania? Pojęcie miejsca zamieszkania definiują przepisy Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z artykułem 25 k.c. miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której ta osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania.

Pojęcie adresu zameldowania i obowiązek meldunkowy określają natomiast przepisy Ustawy z dn. 10.04.1974r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych.

W zasadzie oba adresy powinny się pokrywać, w więc powinniśmy być zameldowani w miejscu, w którym faktycznie zamieszkujemy. Zameldowanie jest bowiem urzędowym potwierdzeniem miejsca zamieszkania. Niestety nie zawsze tak jest. W myśl obowiązujących przepisów osoba, która przebywa w określonej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż trzy doby, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy najpóźniej przed upływem czwartej doby, licząc od dnia przybycia. Natomiast osoba, która przybywa do zakładu hotelarskiego albo do zakładu udzielającego pomieszczenia w związku z pracą, nauką, leczeniem się lub opieką społeczną, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy przed upływem doby od przybycia.

Dlaczego więc rzeczywistość odbiega od przepisów? Po pierwsze często wynika to z braku znajomości tychże przepisów, utrudnień proceduralnych i kosztów, jakie musimy ponieść w związku ze zmianą dokumentów w przypadku zmiany meldunku. Częściej jednak jest to efektem braku możliwości dostosowania się do nich. Aby zameldować się na pobyt stały lub czasowy trwający ponad trzy miesiące w danym lokalu, musimy przedstawić potwierdzenie przebywania w nim dokonane przez właściciela lub podmiot posiadający tytuł prawny do lokalu oraz dokument stwierdzający ten tytuł. Choć zameldowanie służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu trudno jest znaleźć osobę, która wynajęłaby nam mieszkanie i chciała nas zameldować nawet tymczasowo. Obawy właścicieli wynikają z faktu, iż mogą mieć duże trudności z usunięciem zameldowanej osoby z lokalu przed terminem wygaśnięcia umowy. Nie zmienia tego nawet fakt, iż obowiązek meldunkowy ciąży nie tylko na osobie, która przebywa w danym lokalu, ale również na właścicielach domów i mieszkań. Zgodnie z art. 29 ustawy właściciel jest obowiązany potwierdzić fakt pobytu osoby zgłaszającej pobyt stały lub czasowy trwający ponad trzy miesiące. W tym wypadku zarówno najemca, jak i wynajmujący łamią przepisy prawa, bowiem zgodnie z art. 56 wykroczenia przeciwko obowiązkowi meldunkowemu podlegają ustawie z dn. 20.05.1971r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. Nr 12, poz. 114, z późn. zm.).

Istnieje również inny powód, dla którego nie zawsze adres zameldowania pokrywa się z faktycznym miejscem zamieszkania. Jest nim rejonizacja dotycząca szkół i przedszkoli. Aby nasze dziecko mogło uczęszczać do odpowiadającego nam przedszkola samorządowego, czy też lepszego gimnazjum musi być zameldowane w odpowiednim rejonie. Choć to nie jest zgodne z prawem, meldujemy siebie i dzieci u babć, cioć, czy też znajomych.

Obowiązujące przepisy, dotyczące meldunku choć w większości martwe nadal obowiązują i budzą wiele kontrowersji. W 2008r. powstał projekt ustawy mający zastąpić obowiązek meldunkowy prawem dobrowolnego zgłoszenia miejsca zamieszkania. Niestety zmiany te nie weszły w życie jak zapowiadano w 2009r. Od przyszłego roku czeka nas natomiast „mała rewolucja meldunkowa” mająca polegać m.in. na zniesieniu meldunku czasowego stosowanego przy wyjazdach turystycznych, uproszczeniu procedur meldunkowych, możliwości uzyskania poświadczenia o zameldowaniu drogą elektroniczną, czy też zniesieniu kar za niedopełnienie obowiązku meldunkowego. Całkowite zniesienie obowiązku meldunkowego i wprowadzenie w to miejsce zgłoszenia miejsca zamieszkania zapowiadane jest na 2011r.

Małgorzata Stefanowicz, prawnik pośrednik w obrocie nieruchomościami

Fot. B.Klem