Weterynaria
Zastosowanie ultrasonografu ANIMALprofi w praktyce weterynaryjnej
W ostatnich latach znacząco wzrosło zastosowanie ultrasonografii w diagnostyce weterynaryjnej. W przypadku zwierząt gospodarskich m.in. przeżuwaczy ultrasonografia jest cennym narzędziem diagnostyki położniczo-ginekologicznej.Przy użyciu ultrasonografii jesteśmy w stanie określić stan układu moczowego, pokarmowego, rozrodczego, ocenić strukturę i budowę wątroby, śledziony, oraz nerek. Coraz częściej wykonuje się również badanie ultrasonograficzne serca.
Na rynku dostępnych jest wiele aparatów ultrasonograficznych, które różnią się zarówno jakością, jak i ceną. Lekarz weterynarii wybierający USG do własnej praktyki powinien sugerować się nie tylko marką, ceną czy jak to często bywa wyglądem urządzenia, ale również jego przyszłym zastosowaniem w praktyce klinicznej. Lekarze posiadający duże lecznice, zajmujący się leczeniem wyłącznie zwierząt domowych z reguły decydują się na duże stacjonarne ultrasonografy, natomiast lekarze terenowi na mniejsze przenośne urządzenia. Problem powstaje w momencie, gdy praktyka jest mieszana (zwierzęta gospodarskie oraz domowe). Z taką sytuacją mamy do czynienia głównie na wsiach lub w mniejszych miastach, gdzie jeden lekarz weterynarii musi potrafić zdiagnozować zarówno ciąże u krowy jak i kamienie w pęcherzu moczowym psa. Dla lekarzy weterynarii będących w podobnej sytuacji idealnym rozwiązaniem będzie nowy ultrasonograf Dramiński ANIMALprofi.
Aparat ten to niewielkie przenośne urządzenie o masie zaledwie 2,75 kg z akumulatorem. Wyposażony jest w 2 sondy sektorowe rektalną oraz abdominalną o przestawnej częstotliwości 3,5, 5,0 oraz 7,5 MHz. Kąt penetracji zależny jest od sondy ( przy sondzie rektalnej wynosi 180 stopni, przy abdominalnej 90). Zmienny szeroki zasięg penetracji urządzenia 7-20 cm, ułatwia diagnostykę ultrasonograficzną u zwierząt o różnej masie ciała. Aparat ma solidną, aluminiową obudowę, która odporna jest na wszelkiego rodzaju uszkodzenia, co w pracy terenowej ze zwierzętami o większym temperamencie zdarza się nie rzadko. Zaletą obudowy jest również jej kroploszczelność, umożliwiająca utrzymanie sprzętu w należytej czystości. Urządzenie posiada możliwość zapisu i archiwizacji zdjęć oraz możliwość dokonywania pomiarów badanych struktur. Nowością wprowadzoną do opisywanego modelu są funkcje B+B Mode oraz Cine-loop (nagrywanie VIDEO), które są wykorzystywane głównie w diagnostyce ultrasonograficznej małych zwierząt.
U bydła ultrasonografia jest wykorzystywana głównie do diagnostyki ciąży oraz patologii układu rozrodczego. Wczesne rozpoznanie ciąży jest możliwe już w 25 dniu po inseminacji. Problemem dla niektórych lekarzy w początkowym okresie badań może być ocenienie stanu jajników, jeśli brak jest na nich większych struktur w postaci torbieli czy pęcherzyków. Z wzrostem doświadczenia określenie budowy nawet małego jajnika nie powinno stanowić problemu.
Kształt oraz topografia macicy i jajników klaczy pozwalają na łatwe i dokładne zbadanie poszczególnych ich części za pomocą sondy wprowadzonej per rectum. Badanie ultrasonograficzne pozwala na precyzyjne określenie stanu czynnościowego jajników, różnicowanie struktur na nich występujących, wczesne wykrywanie ciąży już w 10 dniu po kopulacji oraz diagnozowanie niektórych stanów patologicznych jajników i macicy.
Za pomocą ultrasonografii można postawić rozpoznanie różnicowe w przypadku braku ciąży, określić obecność torbieli czy stanów zapalnych macicy. W przypadku trzody chlewnej ultrasonografia znalazła również zastosowanie do pomiaru grubości warstwy słoniny oraz pokładów tkanki mięśniowej.
Kształt oraz topografia macicy i jajników klaczy pozwalają na łatwe i dokładne zbadanie poszczególnych ich części za pomocą sondy wprowadzonej per rectum. Badanie ultrasonograficzne pozwala na precyzyjne określenie stanu czynnościowego jajników, różnicowanie struktur na nich występujących, wczesne wykrywanie ciąży już w 10 dniu po kopulacji oraz diagnozowanie niektórych stanów patologicznych jajników i macicy.
Za pomocą ultrasonografii można postawić rozpoznanie różnicowe w przypadku braku ciąży, określić obecność torbieli czy stanów zapalnych macicy. W przypadku trzody chlewnej ultrasonografia znalazła również zastosowanie do pomiaru grubości warstwy słoniny oraz pokładów tkanki mięśniowej.
Diagnostyka ultrasonograficzna jamy brzusznej oraz klatki piersiowej małych zwierząt wymaga doświadczenia oraz perfekcyjnej znajomości przez lekarza anatomii
topograficznej narządów jamy brzusznej. Tak jak w przypadku zwierząt gospodarskich ultrasonografia ma szczególny wpływ na działania dotyczące rozrodu. Okazała się cennym narzędziem diagnostyki położniczo-ginekologicznej, jest również używana do oceny narządów miąższowych. Wykrycie ciąży jest już możliwe w 25 dniu po zapłodnieniu, można bez problemu zaobserwować błony oraz wody płodowe, płód oraz jego rozwój (akcje serca). W ginekologii diagnostyka ultrasonograficzna jest również wykorzystywana do określenia stanów zapalnych macicy. W badaniu narządów miąższowych zwracamy szczególną uwagę na echogenność badanego narządu oraz porównujemy ją z narządami sąsiadującymi. Wszystkie narządy jamy brzusznej są ze sobą anatomicznie i czynnościowo powiązane i dlatego w badaniu ultrasonograficznym jamę brzuszną należy traktować jako niepodzielną całość, nawet jeśli podejrzewamy, że zmiany czynnościowe dotyczą jednego z narządów. Badanie jamy brzusznej zaczynamy od badania pęcherza moczowego, który w czasie badania powinien być wypełniony moczem. W pęcherzu możemy określić obecność złogów piasku czy kamieni, jak również zdiagnozować obecność polipów czy rozrostów nowotworowych. Możemy zmierzyć grubość ściany pęcherza moczowego, która wzrasta w stanach zapalnych narządu. Idąc w kierunku dogłowowym u samców możemy określić stan gruczołu krokowego, jego wielkość, echogenność czy obecność torbieli. Badanie ultrasonograficzne wątroby nie daje nam możliwości określenia wielkości narządu tylko jego struktury, ogniska tkanki łącznej, stłuszczenie narządu czy przekrwienie oraz występowanie zmian ogniskowych tj. ropnie, torbiele, naczyniaki oraz niektóre nowotwory. Możemy również określić stan układu żółciowego, wielkość i wypełnienie pęcherzyka oraz dróg wyprowadzających żółć. Dostępnym narządem do diagnostyki ultrasonograficznej jest również śledziona, która w prawidłowym stanie czynnościowym posiada największą echogenność. Badając nerki określamy ich wielkość oraz budowę, mierzymy stosunek kory do rdzenia nerki. W badaniu usg nerek możemy zdiagnozować wielotorbielowatość narządu, obecność guzów nowotworowych oraz kamieni moczowych.
Sylwia Lew, lekarz weterynarii