Spóźnialscy zapłacą karę

Kampania przyjmowania wniosków obszarowych przekroczyła półmetek

Niewiele już czasu pozostało rolnikom na terminowe złożenie wniosków o dopłaty bezpośrednie. Ci, którzy dostarczą dokumenty po 15 maja, zapłacą za opieszałość utrata części płatności.

- Na dzień 16 kwietnia w województwie podlaskim rolnicy złożyli 20.764 wnioski - mówi Jerzy Leszczyński, wicedyrektor Podlaskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. - W ubiegłym roku wniosków było 82.500.

Można więc spodziewać się, że z każdym dniem chętnych do przedstawienia dokumentów będzie więcej, a więc i dłużej poczekamy na swoją kolej. By w maksymalnym stopniu rozładować ewentualne kolejki Agencja uruchomiła w niektórych województwach dodatkowe punkty przyjmowania wniosków - w tym jedno w woj. podlaskim.

Jednocześnie Agencja apeluje, by aby rolnicy nie czekali z wnioskami do ostatniej chwili. Ci, którzy nie zdążą złożyć swoich wniosków w podstawowym terminie będą mogli zrobić to do 9 czerwca, lecz należne im płatności zostaną wtedy zmniejszone o 1% za każdy roboczy dzień opóźnienia.

Do wniosków spersonalizowanych zdążyliśmy już się przyzwyczaić, ale w tym roku zmieniły one nieco swój charakter. Nowością jest to, że oprócz danych osobowych rolnika oraz danych dotyczących działek ewidencyjnych formularze zawierają również dane dotyczące działek rolnych wpisane na podstawie ubiegłorocznych wniosków. Wystarczy więc zweryfikować wpisane deklaracje, ewentualnie poprawić i ... gotowe.

Mimo tego ułatwienia rzecznik prasowy ARiMR podkreśla w komunikacie, że pracownicy Agencji, którzy na bieżąco przeglądają złożone dokumenty stwierdzili, że w wielu z nich znajdują się błędy. Dotyczą one głównie załączników graficznych, gdzie najczęściej brak jest podpisu rolnika oraz nie ma wyrysowanych i oznaczonych działek rolnych. Zdarza się również, że podpisu rolnika brakuje w składanym wniosku. Równie często przy zmianie powierzchni działek rolnych, niezmieniona pozostaje ogólna powierzchni działek ewidencyjnych. Trzeba też pamiętać, że każda odręczna adnotacja w składanych dokumentach, np. skreślenie, musi zostać opatrzona datą oraz podpisem wnioskodawcy. W złożonych przez rolników wnioskach pracownicy Agencji zauważyli również, że nie podawana jest nazwa rośliny dla działek rolnych zadeklarowanych do programu rolnośrodowiskowego. Rolnicy zapominają też wprowadzić korekty danych dotyczących działek rolnych, gdy nastąpiła zmiana uprawy w stosunku do roku ubiegłego. I tak, gdy np. w 2008 roku na danej działce rolnej uprawiana była roślina kwalifikująca się do jednolitej i uzupełniającej płatności obszarowej, a w 2009 roku na tej samej działce rolnik zmierza zasiać, bądź już posiał, roślinę która kwalifikuje się tylko do jednolitej płatności obszarowej, musi wprowadzić w składanym wniosku stosowną korektę.

Oczywiście jest też przewidziana możliwość wprowadzenia zmian, nawet już po złożeniu wniosku.

- Korektę do złożonego wniosku można złożyć do momentu przeprowadzenia kontroli na miejscu, pod warunkiem, że zmiana, jaka ma być wprowadzona nie dotyczy zwiększenia deklarowanej powierzchni - przypomina Jerzy Leszczyński.

Małgorzata Sawicka

Wysokość płatności

Stawki płatności podane w euro zostaną przeliczone na złotówki na podstawie kursu wymiany walut ustalonego przez Europejski Bank Centralny w dniu 30 września 2009 roku.

Stawka dla jednolitej płatności obszarowej (JPO) na rok 2009 wynosić będzie ok. 119,87 euro/ha.

Stawka płatności uzupełniającej dla grupy upraw podstawowych wyniesie ok. 84,93 euro/ha

Sstawka dla płatności zwierzęcej przyznawanej do trwałych użytków zielonych - ok. 118,84 euro/ha.

Zmiany w płatności zwierzęcej

Nowe przepisy regulujące zasady przyznawania płatności zwierzęcej umożliwiają ARiMR przyznawanie jej tym producentom, którzy uzyskali płatności do powierzchni upraw paszowych w 2006 r., lecz produkcję zwierzęcą rozpoczęli w okresie od 1 kwietnia 2006 r. do 14 marca 2007 r. Rolnicy ci nie mogli uzyskać płatności zwierzęcej na podstawie wcześnie obowiązujących przepisów, gdyż nie posiadali zwierząt od 1 kwietnia 2005 r. do 31 marca 2006 r., czyli w początkowo obowiązującym okresie referencyjnym stanowiącym podstawę do naliczania takich płatności. Tych rolników Agencja nie mogła także uznać za nowych producentów, gdyż składali wniosek o przyznanie płatności za 2006 r.

Czy warto uprawiać kukurydzę?

Nieprawdopodobne plony, rozpaczliwie niska cena, tak można podsumować ubiegłoroczny sezon. Nadzieje związane z perspektywami uprawy kukurydzy zostały rozwiane. Wielu rolników rezygnuje z jej uprawy – wolą siać cokolwiek innego, byle nie kukurydzę.

Stale zwiększające się zapotrzebowanie na kukurydzę sprawiło, że powierzchnia jej uprawy gwałtownie wzrastała w ciągu ostatnich lat. W Polsce, w 2000 roku areał uprawy kukurydzy osiągnął poziom ok. 300 tys. ha, z tego prawie 50% z przeznaczeniem na ziarno, a dwa lata później uprawa ta osiągnęła poziom 500 tys. ha, w tym ponad 300 tys. ha na ziarno - a jego zbiory sięgnęły 2 mln ton. W 2007 roku powierzchnia uprawy wynosiła 650 tys. ha, a w 2008 wzrosła do ponad 730, każdego roku areał uprawy tej rośliny powiększał się o kilkanaście procent. Było to efektem światowych trendów. Kukurydzy jest za dużo. Ceny skupu tego surowca bardzo spadły w ubiegłym roku, a było to spowodowane wieloma różnymi czynnikami, w tym m.in. podażą dużo tańszej kukurydzy z Ukrainy, Bułgarii i Rumunii. Tak niskiej ceny ziarna nie zanotowano od siedmiu lat. Rolnicy myśleli, że sytuację na rynku uratuje unijny skup interwencyjny, ale z uwagi na to, iż Komisja Europejska wprowadziła zaostrzenia dotyczące jakości skupowanego ziarna, wielu plantatorów nie mogło skorzystać z tego rozwiązania. Wielu rolników zapowiada, iż w bieżącym roku znacznie ograniczą areał uprawy kukurydzy. Wielu z nich w 2008 roku zainwestowało w suszarnie i magazyny, gdyż doświadczenia z ubiegłych lat pokazały, iż warto przechowywać ziarno do wiosny. Niska koniunktura na kukurydzę martwi producentów, szczególnie tych, którzy ponieśli duże nakłady na dostosowanie swoich gospodarstw do uprawy i przechowywania surowca. Jednak taka sytuacja może stać się wyzwaniem i szansą dla części producentów. Przecież nie od dzisiaj wiadomo, że po klęsce urodzaju kiedy wszyscy wycofują się z uprawy danej uprawy, następnego roku warto ją nadal uprawiać, a nie rezygnować – niektórzy zwiększają nawet areały. Podobnie jest z sytuacją niskiej ceny.

Zastosowanie paszowe pozostaje najważniejszym kierunkiem uprawy ziarna kukurydzy. Bez niego trudno wyobrazić sobie intensywną produkcję drobiu czy trzody chlewnej. Także hodowcy bydła mlecznego i opasowego nie mogą obejść się bez wysokoenergetycznej paszy, jaką jest kiszonka, zapewniająca wysoką produkcyjność mleka i mięsa. Należy się spodziewać, że powierzchnia areału uprawy kukurydzy przeznaczonej na kiszonkę, będzie rosła, ponieważ surowiec ten, ze względu na wysoką wydajność, stał się podstawowym produktem do wytwarzania biogazu.

Dynamicznie rośnie wykorzystanie kukurydzy na cele spożywcze. Mąka, kaszka, a także skrobia kukurydziana wchodzą w skład wielu produktów spotykanych na półkach sklepowych: dania gotowe, produkty mleczarskie, odżywki dla dzieci, słodycze, napoje, pieczywo itd.

Jeżeli zapowiedzi znacznej części producentów, dotyczące zmniejszenia areału tej uprawy okażą się prawdziwe, szansę na uzyskanie satysfakcjonujących zysków w 2009 roku będą mieli ci, którzy nie wycofają się z produkcji. Jednakże bezwzględnym warunkiem będzie położenie dużego nacisku na jakość oferowanego surowca, by w razie gorszej koniunktury móc skorzystać ze skupu interwencyjnego, który zakłada handel jedynie bardzo dobrego jakościowo ziarna. Aby sprostać tym wyzwaniom konieczne jest stosowanie nowoczesnych technologii uprawy, wykorzystujących postęp hodowlany, osiągnięcia biotechnologii, metody efektywnego nawożenia i ochrony roślin. Należy pamiętać, że nowoczesne odmiany i kwalifikowany materiał siewny kukurydzy są pewną gwarancją uzyskania wysokiej jakości plonów.

Rozmieszczenie upraw kukurydzy na terenie naszego kraju z uwagi na uwarunkowania przyrodnicze jest bardzo zróżnicowane. W południowo-wschodniej i południowo-zachodniej części Polski można uprawiać kukurydzę na wszystkie kierunki użytkowania, a poprzez dobór odmian o różnej wczesności możliwe jest wydłużenie optymalnego terminu zbioru. Mniej pewne dojrzewanie i mniejszy zakres użytkowania ma miejsce w rejonie środkowym. Natomiast na północy i w regionie podgórskim wysoką jakość plonu w użytkowaniu na kiszonkę dają odmiany wczesne i średniowczesne. Wczesność odmian określana jest skalą FAO, polegającą na porównaniu ocenianej odmiany z przyjętymi wzorcami wczesności. Przykładem odmiany wczesnej – do FAO 220 jest Laurelis. Jest to odmiana przeznaczona na ziarno, charakteryzująca się bardzo wczesnym dojrzewaniem i wysokim plonowaniem. Mieszaniec kukurydzy przeznaczony do uprawy na ziarno powinien charakteryzować się wysokim potencjałem plonowania, wczesnością dostosowaną do rejonu uprawy, odpornością na fuzaryjną łamliwość łodyg i na wylęganie korzeniowe oraz odpornością na główne patogeny kukurydzy: choroby fuzaryjne łodyg i kolb, głownię guzową, drobną plamistość liści, Mieszańce kukurydzy o korzystniej strukturze kolb - dużym udziale ziarna i małym udziale rdzenia - mogą być wykorzystywane w produkcji kiszonki z odkoszulkowanych i rozdrobnionych kolb (CCM). CCM jest bardzo efektywną paszą stosowaną w żywieniu świń.

Odmiany średniowczesne do FAO 250, przydatne są do wszystkich celów użytkowych. Zarejestrowana w br. ES Makila należy do tej właśnie grupy. Jest ona mieszańcem ziarnowym, którego hodowla oparta została na najnowszej genetyce. Jest to odmiana o najwyższym potencjale i dużej stabilności plonowania w zróżnicowanych pogodowo latach, której plon ziarna wyniósł 107% wzorca w doświadczeniach rejestracyjnych COBORU w 2006 roku i 104% wzorca w doświadczeniach COBORU z wielolecia 2005-2008. FAO 260-290 charakteryzuje odmiany średniopóźne, które mają zastosowanie głównie w produkcji kiszonek. Można tu wymienić odmianę z Katalogu Europejskiego Crazi, która ma dużą zdolność adaptacji do warunków środowiskowych, wysoką tolerancję na niedobory wody, a ponadto bardzo wysoki potencjał plonowania i wysoką masę tysiąca nasion. W doświadczeniach COBORU z wielolecia 2005-2008 odmiana Crazi osiągnęła plon ziarna na poziomie 112% wzorca. Mieszaniec przeznaczony do uprawy na kiszonkę powinien charakteryzować się wysokim plonem suchej masy łodyg, liści i kolb (tzw. ogólny plon s.m.), wysokim udziałem suchej masy kolb (ponad 50%) w ogólnym plonie suchej masy i wysoką zawartością suchej masy w całych roślinach przy zbiorze (28-32%). Nowoczesne mieszańce kukurydzy do uprawy na kiszonkę charakteryzują się cechą „stay green\". Ich łodygi i liście zachowują zieloność w okresie dojrzewania, co umożliwia dłuższą akumulację składników pokarmowych i większą koncentrację suchej masy w kolbach. Wydłużony jest okres zbioru, a masa do zakiszania uzyskana z mieszańców typu „stay green\" łatwiej się zakisza, dzięki wyższej zawartości wody w liściach i łodygach. W przypadku mieszańców do uprawy na kiszonkę, tak jak i mieszańców do uprawy na ziarno, bardzo ważna jest również ich wczesność, dostosowana do rejonu uprawy.

Przyjmuje się, że właściwy dobór mieszańca wpływa aż w 30% na sukces w uprawie kukurydzy, gdyż uprawa kukurydzy w Polsce podlega ścisłej rejonizacji. Nieprzestrzeganie zasad rejonizacji kukurydzy było przyczyną wielu niepowodzeń w uprawie.

Anna Rogowska

Kto ma prawo do emerytury?

Weszły w życie nowe przepisy dotyczące ubezpieczenia rolników

Zmieniły się przepisy dotyczące emerytur i rent rolniczych. 8 stycznia w życie weszła ustawa o emeryturach kapitałowych, wprowadzająca owe zmiany.

Polegają one m. in. na tym, że w przypadku osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. nie mają zastosowania przepisy, które pozwalają na uwzględnienie przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury rolniczej okresów ubezpieczenia innego niż rolnicze. Okresy te będą mogły być nadal przyjmowane do ustalenia prawa i wysokości renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy.

Prawo do emerytury rolniczej na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r. spełniającemu następujące warunki:

wiek 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna),

podleganie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 100 kwartałów (25 lat).

Prawo do emerytury rolniczej na podstawie art. 19 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi urodzonemu po 31 grudnia 1948 r. po spełnieniu następujących warunków:

wiek 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna),

podleganie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 120 kwartałów,

zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej.

Do okresów ubezpieczenia emerytalno-rentowego zalicza się okresy ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990 oraz prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym, po ukończeniu 16 roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.

Przy ustalaniu części składkowej emerytury rolniczej dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. nie uwzględnia się natomiast okresów, od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi:

podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu i rentowemu określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalno-rentowemu przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz podlegania zaopatrzeniu emerytalnemu przypadającemu po tej dacie,

działalności kombatanckiej i równorzędnej z tą działalnością, a także okresów zaliczanych do okresów tej działalności oraz podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, określonych w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,

odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim, okresów jej równorzędnych albo zastępczych form tej służby, przypadających przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Jeżeli osoba urodzona po 31 grudnia 1948 r. posiada łączone okresy ubezpieczenia (w KRUS i w ZUS) i nabędzie prawo zarówno do emerytury rolniczej, jak i do emerytury z ZUS, oraz ewentualnie do emerytury kapitałowej, wówczas będzie możliwa wypłata wszystkich przyznanych świadczeń emerytalnych. W takim przypadku KRUS przyzna i podejmie wypłatę emerytury rolniczej, a ZUS przyzna i podejmie wypłatę emerytury pracowniczej wraz z emeryturą kapitałową.

Gdy ubezpieczony w KRUS nie posiada 25-letniego okresu ubezpieczenia rolniczego, wówczas okresy opłacania składek na ubezpieczenie rolnicze mogą być uwzględnione przy ustalaniu wysokości emerytury pracowniczej. W takim przypadku emeryturę pracowniczą zwiększoną o część rolną, wraz z emeryturą kapitałową, będzie wypłacać ZUS.

Osoba uprawniona do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo renty rodzinnej rolniczej oraz do emerytury pracowniczej traci prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy albo renty rodzinnej, chyba że zanim wystąpi z wnioskiem o prawo do emerytury pracowniczej złoży oświadczenie, iż wybiera rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy albo rentę rodzinną. W przypadku złożenia takiego oświadczenia środki zgromadzone na jej rachunku w otwartym funduszu emerytalnym (OFE) będą przekazywane przez ten fundusz, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

źródło: KRUS, opr. sam

Uwaga! Oświadczenie o wyborze świadczenia jest ostateczne i nie przysługuje od niego prawo odstąpienia.

Oświadczenie o wyborze świadczenia musi również złożyć osoba uprawniona do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, która nie spełni warunków do przyznania emerytury rolniczej z urzędu, w związku z nieuwzględnieniem okresów podlegania innemu ubezpieczeniu przy ustalaniu prawa do emerytury rolniczej. O konieczności złożenia takiego oświadczenia KRUS powiadomi osobę zainteresowaną w terminie co najmniej  3 miesięcy przed osiągnięciem przez nią wieku emerytalnego. W tym samym terminie do złożenia takiego oświadczenia Kasa wezwie również osobę uprawnioną do renty rodzinnej rolniczej.

Ustawa o emeryturach kapitałowych gwarantuje możliwość wyboru jednego z tych świadczeń – emerytury rolniczej ustalonej z zaliczeniem okresów podlegania innemu ubezpieczeniu, albo emerytury pracowniczej, osobom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., które przed dniem wejścia w życie tej ustawy miały ustalone prawo do emerytury rolniczej z zaliczeniem okresów podlegania innemu ubezpieczeniu, a które po dniu wejścia w życie tej ustawy osiągną wiek 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny, oraz zgłoszą wniosek o emeryturę pracowniczą.

Natomiast prawo do obu tych świadczeń będzie przysługiwać tej osobie, jeżeli po wyłączeniu ww. okresów osoba ta spełni nadal warunki wymagane do emerytury rolniczej, tj. będzie posiadać co najmniej 100 kwartałów (25lat) okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników.

 

Ubezpieczenia obowiązkowe

Uprawy kukurydzy pod szczególną ochroną (ubezpieczeniową)

W Polsce kukurydza wykorzystywana jest głównie jako pasza lub składnik pasz dla trzody chlewnej, bydła, drobiu oraz innych zwierząt. Istotne znaczenie ma również dla przemysłu młynarskiego do wyrobu mąki oraz dla przemysłu spirytusowego do wyrobu etanolu. Na świecie kukurydza wykorzystywana jest w coraz większym stopniu do produkcji biogazu z przeznaczeniem na cele ogrzewania gospodarstwa, a przy dużych instalacjach – produkcji prądu elektrycznego.

Wraz z rozpoczęciem procesu wegetacji uprawy kukurydzy narażone są na szereg ryzyk. O ile z chwastami, chorobami czy szkodnikami można w łatwy sposób sobie poradzić stosując odpowiednie zabiegi agrotechniczne, to przed wieloma czynnikami takimi jak przymrozki wiosenne czy gradobicie trudno się ustrzec. Szacuje się, że rocznie ok. 8-10% areału kukurydzy częściowo lub całkowicie uszkadzanych jest przez grad. Symptomami szkód wywołanych przez grad są pęknięcia, rozcięcia liści, uszkodzone lub złamane łodygi, uszkodzone wiechy i kolby. Silne gradobicie może zniszczyć również ziarno znajdujące się w kolbach. Często pojawiające się przymrozki (szczególnie w maju tzw. „zimni ogrodnicy”) wpływają na obniżenie plonowania o więcej niż 8%. W przeszłości zdarzały się okresy letnie, w których na skutek przymrozku we wczesnej fazie rozwojowej dochodziło do tzw. wypadania roślin, co w wielu przypadkach skutkowało szkodą całkowitą i koniecznością ponownego „przesiania” uprawy, o ile terminy agrotechniczne jeszcze na to pozwalały. Symptomami szkód wywołanymi przez przymrozki są rozerwania błon komórkowych wskutek zamarzania soku komórkowego w tkankach rośliny doprowadzając do zamierania całej lub części rośliny.

Wychodząc naprzeciw potrzebom kierowanym przez rolników, Grupa Concordia oferuje rolnikom ubezpieczenie upraw kukurydzy uprawianych w gospodarstwie rolnika. Ochroną ubezpieczeniową mogą być objęte takie ryzyka jak gradobicie i przymrozki wiosenne. Odpowiedzialność Towarzystwa rozpoczyna się z piętnastym dniem od złożenia wniosku o ubezpieczenie, nie wcześniej jednak niż z momentem wschodów, a przypadku ubezpieczenia od przymrozków z dopłatą budżetu państwa od 15 kwietnia.

Zawierając ubezpieczenie z dopłatą budżetu państwa z wykupioną dodatkowo klauzulą szczególną odpowiedzialność Towarzystwa rozpoczyna się już od 8% utraty plonu w przypadku gradu i przymrozków. W sytuacji wystąpienia szkody całkowitej tzw. „wypadnięcia uprawy”, gwarantujemy rolnikowi wypłatę odszkodowania na poziomie 95% sumy ubezpieczenia w ryzyku gradobicia oraz 90% sumy ubezpieczenia w ryzyku przymrozków nie uzależniając wypłaty od terminu wystąpienia szkody. W przypadku, kiedy terminy agrotechniczne pozwoliłyby na ponowny zasiew kukurydzy, Towarzystwo wypłaci odszkodowanie w wysokości odzwierciedlającej koszty założenia uprawy oraz równowartość ubytku plonu wynikającego z przesunięcia terminu siewu. Kiedy plantacja kukurydzy zostaje całkowicie zniszczona do 9 maja przez przymrozek, terminy agrotechniczne pozwalają na ponowny zasiew uprawy. Rolnik wraz z likwidatorem szkód szacują iż koszt założenia 1 ha uprawy (bronowanie, zasiew, pozostałe zabiegi agrotechniczne) wyniesie 850 zł. W wyniki przesunięcia terminu siewu w stosunku do ogólnie przyjętych terminów ustalony zostaje ubytek plonu w równowartości 1,5t/ha, co przy średnich cenach kukurydzy na poziomie 500zł/t daje łączne odszkodowanie w wysokości 1600 zł/ha. Za te pieniądze rolnik zakłada nową uprawę i w październiku lub listopadzie zbiera plon.

W przypadku wystąpienia szkód w uprawach bardzo ważna jest ich szybka i fachowa likwidacja. Likwidatorami szkód w Grupie Concordia są fachowcy z dziedziny uprawy roślin, rolnicy, pracownicy ODR oraz wyższych uczelni rolniczych. Likwidacja szkód generalnie przeprowadzana jest zawsze w dwóch etapach. I etap polega na stwierdzeniu przyczyny powstania szkody w uprawie kukurydzy. Szacowany jest ubytek liści, rodzaje oraz wielkości złomów, liści „spalonych” (dot. przymrozków), liczba uszkodzonych ha. W szacowaniu rozmiaru uszkodzeń w I etapie likwidacji uczestniczy zawsze likwidator wyznaczony przez Towarzystwo oraz rolnik. Przykładowo, jeżeli szkoda gradobicia wystąpiła w lipcu w fazie 9 liści właściwych stwierdzono uszkodzenia 40-60% liści. Na podstawie ww. ustaleń zespół umawia się na przeprowadzenie powtórnych oględzin pod koniec października. W tym czasie można już dokładnie stwierdzić jak ubytek liści (wywołany gradobiciem w lipcu) wpłynął na ubytek plonu. Zespół likwidatorów wraz z rolnikiem dokonuje lustracji pół. Oglądane są kolby oraz ziarno, które się w nich znajduje. Dla ww. przykładu okazało się iż szkoda gradobicia, która wystąpiła w lipcu wpłynęła na zmniejszenie masy 1000 nasion (wskaźnik stały dla danej odmiany). Na tej podstawie oszacowano ubytek plonu na poziomie 11-15%. Rolnikowi wypłacono odszkodowanie w wysokości 59 000 zł, gdyż ubezpieczonych było 500 ha na sumę ubezpieczenia 5 000 zł/ha, a uszkodzeniu uległo 100 ha.

Andrzej Janc, Bernard Mycielski

Grupa Concordi

Kierunek - ekopole!

W woj. podlaskim sporym zainteresowaniem cieszy się pakiet „Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie”. Dzięki niemu coraz częściej w gospodarstwach można spotkać tak unikalne rasy zwierząt jak widoczna na zdjęciu

Zbliża się termin naboru wniosków na Program rolnośrodowiskowy - od 15 marca

W połowie tego miesiąca rozpocznie się nabór wniosków na Programy rolnośrodowiskowy. Jak się okazuje, ten „zespół” działań sprzyjających naturze, mimo pierwszych trudności, zyskał pokaźne grono swoich zwolenników.

11 grudnia ub. roku w Urzędzie Wojewódzkim w Białymstoku odbyła się konferencja „Programy Rolnośrodowiskowe jako instrument ochrony środowiska”. Podczas spotkania poruszono wiele ważnych problemów związanych z powyższym programem.

Szczypta historii

Program rolnośrodowiskowy, pojawił się w Polsce jeszcze przed akcesją do Unii Europejskiej w ramach Phare 99, ale wówczas jego działanie zawężone zostało do województw: Podkarpackiego i Warmińsko-Mazurskiego. Ponownie pojawił się w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004-2006. Był jednym z dziesięciu programów i podzielony został na 7 pakietów. Wszystkie były dostępne dla tych, którzy posiadali gospodarstwa na terenie tzw. stref priorytetowych. Również w PROW 2007-2013 znalazł się program rolnośrodowiskowy.

- Poszczególne pakiety zostały zmodyfikowane w oparciu o wiedzę zdobytą w latach poprzednich - podkreśliła Nina Maria Dobrzyńska z Ministerstwa Rolnictwa.

Został już przeprowadzony pierwszy nabór. Podlaski Oddział Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w 2008 roku przyjął 1674 wnioski, najwięcej z powiatu suwalskiego, łomżyńskiego sokólskiego. Największym zainteresowaniem cieszyły się pakiety: Ekstensywne trwałe użytki zielone, Ochrona gleb i wód oraz Rolnictwo ekologiczne.

W Polsce ARiMR przyjęła ponad 21,5 tys. wniosków. Rolnik otrzyma pierwszą płatność rolnośrodowiskową w terminie 12 miesięcy. Oznacza to, że kto złożył wniosek w 2008 r. pierwszą płatność otrzyma do marca 2009 r. W następnych latach Agencja przelewać będzie pieniądze tym rolnikom, którzy potwierdzą realizację swoich projektów rolnośrodowiskowych i złożą wniosek o przyznanie tej płatności. Na taki wniosek złożony w 2009 r. płatność rolnoośrodowiskowa zostanie wykonana do końca lutego 2010 roku.

Co tkwi w programach?

Działanie Program rolnośrodowiskowy obejmuje 9 pakietów rolnośrodowiskowych.

W każdym pakiecie są warianty rolnośrodowiskowe, których wybór zobowiązuje do realizacji konkretnych szczegółowych zadań określonych w rozporządzeniu

Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone

Realizacja zadań w ramach tego pakietu ma na celu ograniczenie negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko. Główne wymogi przy realizacji tego pakietu:

przestrzeganie odpowiedniego następstwa roślin i doboru roślin,

ograniczenie nawożenia, opracowanie planu nawozowego,

realizacja na obszarze całego gospodarstwa rolnego.

Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne

W tym pakiecie należy stosować metody uprawy ekologicznej, zgodnie z krajowymi i unijnymi przepisami o rolnictwie ekologicznym.

Warunkiem uczestnictwa w pakiecie jest rozpoczęcie procedury przestawiania na produkcję rolniczą metodami ekologicznymi pod kontrolą upoważnionej Jednostki Certyfikującej albo posiadanie certyfikatu zgodności wydanego przez taką jednostkę. Wymagania dotyczą m.in. przeznaczenia plonu, przestrzegania określonych terminów koszenia, wykonywania na plantacji zabiegów uprawowych i pielęgnacyjnych w przypadku upraw sadowniczych

i jagodowych.

Pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone

Wymogi w tym pakiecie dotyczą ograniczenia nawożenia, ilości i terminów pokosów oraz intensywności wypasu, w zależności od rodzaju wybranego wariantu oraz sposobu użytkowania danej działki: kośnego, pastwiskowego, czy kośno-pastwiskowego.

Pakiet 4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000

Pakiet 5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000

W celu ochrony zagrożonych gatunków ptaków oraz zachowania cennych zbiorowisk roślinnych poza obszarami Natura 2000 (Pakiet 4.) oraz na obszarach Natura 2000 (Pakiet 5.) określono wymogi, które zakładają ograniczenie nawożenia, ilości i terminów pokosów lub kontrolę intensywności wypasu.

W tych pakietach podstawowym wymogiem jest posiadanie dokumentacji przyrodniczej sporządzonej przez upoważnionego eksperta w roku poprzedzającym rok rozpoczęcia realizacji zobowiązania rolnośrodowiskowego. Koszty transakcyjne poniesione w celu przygotowania takiej dokumentacji będą refundowane wraz z pierwszą płatnością rolnośrodowiskową.

Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie

Wymogi w tym pakiecie dotyczą uprawy lokalnych lub starych odmian gatunków roślin uprawnych zagrożonych wyginięciem i gatunków im towarzyszących.

Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie

Pakiet ten polega na wspieraniu i utrzymaniu hodowli lokalnych ras bydła, koni, owiec oraz świń zagrożonych wyginięciem, wpisanych do księgi hodowlanej oraz objętych programem ochrony zasobów genetycznych.

Pakiet 8. Ochrona gleb i wód

Podstawowe wymogi w tym pakiecie zmierzają do utrzymywania roślinności na gruntach ornych w okresie między dwoma plonami głównymi w formie zasiewu jednogatunkowego lub mieszanki kilku roślin oraz do zwiększenia udziału gleb z okrywą roślinną w okresie jesienno-zimowym.

Pakiet 9. Strefy buforowe

Zadania w tym pakiecie polegają głównie na utrzymywaniu istniejących stref buforowych

i miedz śródpolnych, tworzących podłużne pasy roślinności, ograniczające zanieczyszczenia wód, przeciwdziałające erozji oraz zwiększające różnorodność biologiczną terenów rolnych.

Wnioski składa się w biurach powiatowych Agencji w terminie od 15 marca do 15 maja.

sam, na podstawie info. ARiMR

Kto może ubiegać się o płatność?

Rolnik może ubiegać się o płatność rolnośrodowiskową w ramach działania Program rolnośrodowiskowy, jeżeli:

1) posiada numer identyfikacyjny, nadany po złożeniu do biura powiatowego ARiMR wniosku o wpis do ewidencji;

2) jest rolnikiem, posiadaczem samoistnym lub zależnym gospodarstwa rolnego położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o powierzchni użytków rolnych nie mniejszej niż 1 ha;

3) zobowiąże się do realizacji programu rolnośrodowiskowego przez okres 5 lat, zgodnie z planem działalności rolnośrodowiskowej;

4) zobowiąże się do przestrzegania podstawowych wymagań na obszarze całego gospodarstwa rolnego;

5) zobowiąże się do przestrzegania wymogów, wynikających z poszczególnych pakietów/wariantów rolnośrodowiskowych.

Nina Maria Dobrzyńska z Ministerstwa Rolnictwa zreferowała podczas konferencji historię Programu Rol